က်ေနာ္ ထရိန္နာ
"ဆရာ ဆရာတို ့လာတာ က်မတို ့အတြက္ တကယ္ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးရွိပါတယ္ ။ က်မတို ့အခု ကြန္ပ်ဳတာ ဆိုတာကို ထိေတြ ့ခြင့္ရၿပီ။"
ဆိုၿပီး အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ ၄၀ ေလာက္ရွိမယ္ ထင္တဲ့ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးၾကီးက စကားဆိုတယ္။
သူ ့အမ်ိဳးေတြက ႏိုင္ငံၿခား ေရာက္ေနၾကတယ္ ။ ဒါေပမဲ ့ဘယ္လို ဆက္သြယ္ရမယ္ဆိုတာ သူမသိခဲ့ဘူး ။ သူတို ့ေတြ ေၿပာေၿပာ ေနတဲ့ အင္တာနက္ဆိုတာကို သူမသိဘူး ။ သိဖို ့လည္း မၾကိဳးစားမိခဲ့ဘူး။ ဖုန္းနဲ ့ႏိုင္ငံၿခားကို ဆက္သြယ္ရတာ လြယ္တဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ဘူး။
ဖုန္းတစ္ခါ တစ္ခါ ေခၚဖို ့ အေရး နဲ ့ တစ္မိနစ္ေလာက္ကို ေတာ္ေတာ္ေလး စရိတ္ေထာင္းေနတဲ့ ဒီႏို္င္ငံၾကီးမွာ..သူ ့အတြက္ အင္တာနက္ သံုးတယ္ဆိုတာ.. ေကာက္ရိုးတစ္မွ်င္လို ့ ေခၚႏိုင္မလားပဲ ။
သင္တန္းၿပီးတိုင္း Reflection လုပ္ခိုင္းတဲ့ Method ကို T O T မွာ က်ေနာ္ရခဲ့ေတာ့ အသံုးေတာ့၀င္သား ။ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ဆန္းမွာ Trainer တစ္ေယာက္ အေနနဲ ့အလုပ္၀င္ဖို ့ အင္တာဗ်ဴးေတာ့.. ဖရက္ဒီ အခု သင္ရမဲ့သူေတြထဲမွာ အသက္ၾကီးတာေတြလည္း ပါမယ္ ငယ္တာေတြလည္း ပါမယ္ ။ ဒီေတာ့ သူတို ့ကို ဘယ္လိုပံုစံနဲ ့သင္မလဲတဲ့ ..။
Taining For Tainer ( TOT ) ကို MYF ကအေနနဲ ့Scholar လို ့ေခၚမလား ။ ႏွစ္ပတ္သင္တန္း တက္ခြင့္ရတယ္ ။ ဒီသင္တန္းမွာ Facilitator နဲ ့ Facilitating Training Method ေတြ သင္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီက ေန ထြက္တဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြက လူသူထဲမွာ ေၿပာရဲဆိုရဲ ၿပီး ေခါင္းေဆာင္မွဳကို ပိုင္ႏိုင္ေနၾကတဲ့ သူေတြ ။ TOT ကို ေရာက္လာတဲ့ သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လူမွဳနယ္ပယ္ ၊ NGO နယ္ပယ္ အသီးသီးက Trainer နဲ ့ဆရာ ေတြ ။ က်ေနာ္က ဘာမွမဟုတ္ ။ အထင္လည္း ၾကီးေလာက္ပါတယ္ ။ ဘယ္ Subjest နဲ ့ Topic အတြက္မွ သီးသန္ ့မဟုတ္ဘဲ ။ ဘာလာလာ ေကာင္း ေကာင္းတဲ့ Faciltate Training Method ေတြ ။ ကိုယ္တိုင္ အသံုးခ်ၿဖစ္ဖို ့ သင္တန္းၿပီးၿပီးခ်င္းပဲ.. ခ်င္းၿပည္နယ္ မင္းတပ္ကို ေရာက္လာခဲ့တယ္ ။
.........................
ICT For Development , Citizen Journalism
သင္တန္းက ေလးရက္လို ့ရည္ရြယ္ခဲ့ေပမဲ့ ခ်င္းၿပည္နယ္ ေရာက္ သမၼတ
ခရီးစဥ္နဲ ့ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန ့ တစ္ရက္ ေနာက္ဆုတ္လိုက္တာ ေၾကာင့္ သံုးရက္ပဲ
သင္ၿဖစ္ခဲ့တယ္ ။ သူတို ့ဆီက အားနည္းခ်က္တစ္ခုကေတာ့ Local organizer ေတြ
အားနည္းတာပါပဲ ။ သင္တန္းအတြက္ ၾကိဳၿပီး စီစဥ္လာခဲ့ေပမဲ့ က်ေနာ္တို
့ဘက္ကေတာ့ အမွားမရွိခဲ့ပါဘူး။ သင္တန္းခ်ိန္ကေတာ့ နည္းခဲ့တယ္ ။ ဒါေပမဲ့
သိတဲ့ သူ မသိတဲ့သူ ရွိတယ္လို ့ ၾကားခဲ့ရတယ္ ။
ဒါေပမဲ့ ေဒသခံေတြကေတာ့ ဧည့္၀တ္ေက်ၾကပါတယ္ ။ အားနာရေလာက္ေအာင္ သေဘာေကာင္းၾကတယ္ ။
သင္တန္းၿပီးခ်ိန္ေလာက္ ဆို သူတို ့ရဲ ့ေဒသက လည္ပတ္စရာ ေနရာေတြကို လိုက္ပို
့ၾကတယ္ ။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန ့တစ္ရက္ ေနာက္ဆုတ္ေတာ့ အဲ့ဒီေန ့မွာ
မသင္ၿဖစ္ေသး ဘဲ မင္းတပ္ၿမိဳ ့နယ္ထဲက
ပန္းေအာ့လို ့ေခၚတဲ့ ေတာင္ေပၚက ေက်းရြာေလးကို ဆိုင္ကယ္နဲ ့တက္ခဲ့ၾကတယ္ ။ အဲ့ဒီက စေတာ္ဘယ္ရီၿခံ ရွိတယ္လို ့ ေဒသခံ တစ္ေယာက္က ေၿပာလို ့ပါ ။
ခရီးက ေတာင္ပတ္လမ္းၿဖစ္တဲ့ အၿပင္ ေတာင္ပတ္လမ္းက ၾကမ္းၿပီး တစ္ဖက္မွာ
ေခ်ာက္ဘဲရွိေတာ့တယ္ ။ ဒီေတာ့ သတိထားၿပီး ေတာင္ေပၚ အသြား အဆင္းခရီး ကို
ဆိုင္ကယ္မနည္းစီးၿပီး ေရာက္ေအာင္ လာခဲ့ရတယ္ ။
ရာသီဥတု က အေတာ္ေလး
ေအးပါတယ္။ ေန ့ခင္းကို နည္းနည္း ပူရံုေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္ ။ စေတာ္ဘယ္ရီၿခံက
ေတာင္ေစာင္းေလးမွာ စိုက္ထားတာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ အဲ့ဒီကို ေရာက္ဖို ့
ေတာင္ေအာက္ မွာ ဆိုင္ကယ္ေတြ ထားၿပီး တက္ခဲ့ရတယ္ ။
... ေ မ ာ လို က္ တ ာ ဗ ် ာ
ဒါေပမဲ့...
စေတာ္ဘယ္ရီခင္းကို ေရာက္တာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္အပန္းေၿဖသြားတယ္ ။
စေတာ္ဘယ္ရီသီး ေတြ အမ်ားၾကီးပဲ ဗ် ။ ၿခံပိုင္ရွင္ အမ်ိဳးသမီးၾကီးက
စိတ္ၾကိဳက္ခူးစားၿပီး ယူသြားမယ္ဆို မွ ပိုက္ဆံယူတယ္ ။ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို
့အဖြဲ ့ေတြက ဓာတ္ပံုေတြ အားရပါးရ ရိုက္ၾကတယ္ ။ ေတာင္ေပၚရွဳခင္းက
ေတာ္ေတာ္လွတယ္ ။ အေ၀းက ေတာင္ၾကီးေတြကို ၿမင္ေနရၿပီး ေလက လည္း ေအးေအးေလး
တိုက္ေနတယ္။
ေႏြ အ၀င္လို ့ဆိုရမလားပဲ.. သစ္ရြက္ေတြ ၀ါရင္ ့ေနပါၿပီ ...။
ဒီလိုနဲ ့ေန ့လည္ ေလာက္ ဗိုက္ဆာၾကေတာ့ ေတာင္ေပၚကေနၿပန္ဆင္းခဲ့တယ္ ။ ခ်င္းၿပည္နယ္ မင္းတပ္ လည္ပတ္ခရီးကေတာ့ ဒီေလာက္ပဲေပါ့ဗ်ာ ။လာရတဲ ့ရည္ရြယ္ခ်က္က သင္တန္းအတြက္ဆိုေတာ့ သင္တန္း အေၾကာင္းအရာေလးေတြလည္း မွ်ခ်င္ေသးတာေပါ့ ။
.............................................................................................
ပထမဆံုးေန ့ (၂၂.၂.၂၀၁၃)
Flip Chart ေတြ ၊ Marker Pen ေတြ ကို ၿဖန္ ့ခင္းၿပီး ကိုယ္ ့နာမည္ကိုယ္ မိတ္ဆက္လိုက္တယ္ ။ သင္တန္းသားေတြဆိုတဲ့သူေတြက အားလံုး က်ေနာ္ထက္ အနည္းဆံုး ၅ႏွစ္ေလာက္ၾကီးၾကတယ္။ ေတာင္ေပၚသား .. ခ်င္းတိုင္းရင္းသားေတြ ။
ဟုတ္ၿပီး.. အခုပထမဆံုး အားလံုး စိတ္ထဲမွာ ၿမင္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ဆိုတာ ဘယ္လို ပံုစံ နဲ ့ဘယ္လို အသံုးခ်ရသလဲဆိုတာ ေရးၿပီး က်ေနာ့္ကို ေၿဖေပးၾကပါ ။ စာရြက္ေလးေတြ ကမ္းေပးလိုက္ေတာ့ ။ သူတို ့ေတြ စိတ္၀င္တစား ေရးၾကတယ္ ။ ကီးဘုတ္ နဲ ့ ေမာက္ဆိုတာ ဘယ္လို နဲ ့လက္ကို ဘယ္လို တင္ၿပီး လက္ကြက္က်က်ႏိုပ္တက္ဖို ့.. ကို တစ္ရက္ ကုန္သြားတယ္ ။
သူတို ့ေတြ ၾကိဳးစားၾကတယ္ ။ " ဆရာ .. ဒါမွာ ဘယ္လိုၿပန္လုပ္ရတာ လဲ မသိဘူး.. " "ဆရာ ဒါက ဘယ္မွာ ႏိုပ္ရတာလဲ မသိဘူး "
က်ေနာ့္ထက္ အသက္ၾကီးၾကေပမဲ့.. သူတို ့လိုခ်င္တဲ့ ပညာကို စိတ္၀င္တစား သင္ယူေနတာ ေတြ ့ရေတာ့ .. သင္ေပးရတာ လည္း ေပ်ာ္တယ္ ။ သူတို ့ထဲမွာ ကြန္ပ်ဴတာကို ဘယ္လိုႏိုပ္ၿပီး ဘယ္လို ဖြင့္ရမလဲ ဆိုတာကို မသိတဲ့ သူေတြလည္း ပါတယ္ ။
ကြန္ပ်ဴတာေတြ တၿဖည္းၿဖည္း ေၿပာင္းလဲ သြားလိုက္တာ.. အခု ကိုင္ေနၾကတဲ့ Lap top ေတြ အထိေပါ့ ။ ဆိုၿပီး ငွားလာတဲ့ System ပံုးကိုပါ ခ်ၿပီး ရွင္းၿပတယ္ ။ အထဲက ဘယ္တစ္ခုက ဘယ္လို အလုပ္လုပ္တယ္။ ဘယ္တစ္ခုက ပင္မ အေရးၾကီးတဲ့ဟာ.. ဆိုၿပီး ။ကိုင္တြယ္ၿပေတာ့ သူတို ့ေတြ အထူးအဆန္းေတြ ငံု ့ၾကည့္ေနၾကတာ ။ System ပံုတစ္ခုလံုး လူေတြ အံုသြားတယ္ ။
ဒုတိယေန ့ (၂၃.၂.၂၀၁၃ )
Microsoft Word တက္ရင္ စာစီ စာရိုက္ လုပ္မလား ။ ၀တၱဳေတြ ေရးမလား ။ သတင္းေတြ ေရးပို ့မလား.. အဆင္ေၿပတယ္ ဆိုၿပီး Word မွာ စာေရးတဲ့ နည္း နဲ ့ေဖာင့္ခ်ိန္း ၊ စာလံုးၾကီး ေသး ၊ အေရာင္ခ်ိန္း ၊ Margen ....။
................
အင္တာနက္ဆို.. အ၀ိုင္းေလး လည္ေနတာေလ ေတြ ့လားလို ့... အရြန္းေဖာက္မိတယ္ ။ သူတို ့ကလည္း ၿပံဳးစိစိနဲ ့ၾကည့္ၾကတယ္။ ေနာက္ တစ္ကမၻာ့လံုးကို ေလ့လာဖို ့ဖြင့္ရတဲ့ ၿပတင္းေပါက္ ဆိုၿပီး Firefox ကို ဖြင့္ၿပတယ္ ။ အဲ့မွာ လိေမၼာ္ေရာင္ နဲ ့မီးေၿမေခြးေလး ကမၻာလံုးကို ပတ္ထားတဲ့ ပံုစံေလးေပါ့ ။
Google ဆိုတာ....
....................
ေနာက္ဆံုးေန ့မွာ Social Media ၿဖစ္တဲ့ Facebook သမိုင္းကို နည္းနည္းေၿပာၿပီး Facebook ကို သင္ေပးခဲ့တယ္ ။ ဘာေတြလုပ္ႏိုင္သလဲ..။ ဘယ္လို အက်ိဴးေတြ ရွိသလဲ ။ ဘာေၾကာင့္ သံုးရတာလဲ...?
စသၿဖင့္ေပါ့ေလ ။
သူတို ့ေတြ ၀မ္းသာၾကတယ္ ။ ၿပီးေတာ့ ထပ္ၿပီးလည္း ေလ့လာခ်င္ၾကတယ္ ။ မသင္လိုက္ရတဲ့ course ေတြကိုလည္း ၿပန္သင္ခ်င္ေနၾကတယ္ ။ ေနာက္ထပ္လာခဲ့ပါအံုး ။ မတူပီ ကိုလည္း လာခဲ့ပါ ။ ေနဖို ့စားဖို ့အကုန္စီစဥ္ေပးထားပါမယ္လို ့။ ခုနက ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးၾကီးက တိုးညွင္စြာ ဆိုတယ္။ သူမကို ၾကည့္ရတာ.. စိတ္ပါၿပီး သူမရဲ ့ေဒသက သူေတြကိုလည္း သူ ့သိသလို သိေစခ်င္သလိုပဲ ။ တက္ႏိုင္တဲ့ ဘက္က ႏိုင္ငံ နဲ ့ ေဒသ တိုးတက္ေရးအတြက္ အင္တာနက္ကို က်ယ္က်ယ္ၿပန္ ့ၿပန္ သံုးၾကဖို ့ေတာ့ မွာလိုက္ပါရဲ ့။ က်ေနာ္တို ့ေတြ တစ္ေန ့ေတာ့ ဆံုၾကရအံုးမယ္ မဟုတ္ပါလား ။
လင္းတန္ေဆာင္ @ Freddy
ခ်င္းၿပည္နယ္၊မင္းတပ္ၿမိဳ ့.. Training ခရီးစဥ္
၁၈.၂.၂၀၁၃ မွ ၂၆.၂.၂၀၁၃ အထိ
